احكام تدريجى سجده

1) کسی که نمی تواند پیشانی را بر زمین برساند باید به قدری که می تواند خم شود و مهر یا چیز دیگری را که سجده بر ان صحیح است روی چیزی بلندی گذاشته و طوری پیشانی را بر آن بگذارد که بگویند سجده کرده است . ولی باید کف دستها و زانو ها و انگشتان پا را به طور معمول بر زمین بگذارد.

2) کسی که هیچ نمی تواند خم شود باید برای سجده بنشیند و با سر اشاره کند.

3) و اگر نتواند باید با چشمها اشاره نماید و در هر دو صورت (‌2 و 3) احتیاط واجب آن است که اگر می تواند به قدری مهر را بلند کند که پیشانی بر آن بگذارد.

4) اگر با سر یا چشمها نمی تواند اشاره کند باید در قلب نیت سجده کند و بنابر احتیاط واجب با دست و مانند آن برای سجده اشاره کند.

5) اگر در پیشانی زخمی یا دملی باشد چنانچه ممکن است باید در جای سالم پیشانی سجده کند.

6) اگر زخم تمام پیشانی را گرفته باشد باید به یکی از دو طرف پیشانی سجده کند و اگر ممکن نیست به چانه.

7) اگر به چانه ممکن نیست به هر جايى از صورت که ممکن است سجده کند. و اگر به هیچ جايى از صورت ممکن نیست باید با جلو سر سجده کرد.

8) اگر کسی مقداری از شست پايش بریده باید بقیه ی آن را به زمین بگذارد، و اگر چیزی از آن نمانده یا اگر مانده خیلی کوتاه است باید بقیه انگشتان را بگذارد و اگر هیچ انگشتی ندارد باید هر مقداری از پا باقی مانده به زمین بگذارد.

9) در سجده باید کف دست را بر زمین بگذارد ولی در حال ناچاری پشت دست را بگذارد و اگر دست ممکن نباشد باید مچ دست را بگذارد و چنانچه آن را هم نتواند باید تا آرنج هر جا که می تواند بر زمین بگذارد و اگر آن هم ممکن نیست گذاشتن ازو کافی است .

10) برای سجده بهتر از هر چیزی تربت حضرت سید الشهدا علیه السلام می باشد، بعد از آن خاک، بعد از خاک سنگ و بعد از سنگ گیاه است .

11) اگر در بین نماز چیزی که بر آن سجده می کنید گم شود ،انسان در حال نماز که، می تواند چند قدم برود البته بدون اینکه روی از قبله برگرداند و آن مهر را بردارد یا به سنگ فرش برسد و بر آن سجده کند.

اگر این کار امکان ندارد و هنوز وقتی برای نماز خواندن وجود دارد ، نماز را رها کند و مهری پیدا کند و دوباره نمازش را بخواند.

اگر هیچ کدام از اینها نیست و وقتی هم برای نماز خواندن وجود ندارد ،فرموده اند که می تواند روی فرش یا پارچه ای که از پنبه یا کتان است سجده کند.

بعد اگر اینها هم نبود می تواند روی دست یا عقیق سجده کند . در واقع آخرین مرحله روی دست است .

—————————————————————————-

توضیح المسائل مراجع مسئله 1063،1061،1083، 1084و 1083