حکم دروغ سهوی
سوال:
حکم دروغ گفتن به طور سهوی چیست ؟
آیا وظیفه داریم بعد از دروغ سهوی مطلب را تصحیح کنیم ؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: فى نفسه لزومى ندارد مگر آنکه حکم شرعى را اشتباهاً بیان کرده باشید و یا در اثر حرف شما حقى از کسى ضایع شود و امثال این مورد، که در این صورت باید کلام خود را تصحیح نمایید. [۱]
آیت الله سیستانی: موارد مختلف است مثلا در مواردی که آبروی کسی ریخته شده یا حکم شرعی اشتباه بیان شده یا حق کسی پایمال شود یا … لازم است دروغ خود را تصحیح نماید.
شایان ذکر است؛ اگر فروشنده به هنگام فروش کالا در اعلام قیمت خرید آن دروغ بگوید و بعد خریدار متوجّه شود که فروشنده کالا را به مبلغی که گفته نخریده است ، معامله صحیح است و مشتری خیار فسخ دارد و می تواند معامله را فسخ نماید یا آن را به همان بهای مقرّر در معامله امضاء نماید و در این حکم فرقی نیست که فروشنده عمداً دروغ گفته یا اشتباه کرده باشد. [۲]
آیت الله مکارم شیرازی: در صورت امکان آن مطلب را تصحیح نموده و از عملی که مرتکب شده است توبه نماید. [۳]
نکته اخلاقی:
دروغ گویی مانند سایر بیماری های روانی و عاطفی، ابتدا از یک مساله ساده کوچک آغاز می شود و چنان چه به موقع درمان نشود، به یک بیماری روحی تبدیل می شود که مشکلات بسیاری را برای فرد مبتلا و دیگران فراهم می سازد . از نظر روانی، دروغ گویی برقرار کردن نوعی رابطه بیمار گونه با دیگران است که علاوه بر شخص، دیگران را نیز دچار ناراحتی و مشکل می کند . دروغ گویی عامل اصلی فسادهای دیگر است، به طوری که شاید بتوان گفت کلید ورود به سایر فسادهاست.
دروغ با ایمان ناسازگار است و ضعف و نابودی آن را در پی دارد. حسن ابن محبوب می گوید: از حضرت صادق (علیه السلام ) پرسیدم:آیا مومن ممکن است بخیل باشد؟ فرمود: بله. آیا ممکن است ترسو باشد؟ فرمود بله. آیا ممکن است دروغگو باشد؟ فرمود: نه، مومن دارای هر سرشتی می شود، جز دروغ و خیانت. [۴]
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[۱] پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
[۲] استفتاء خصوصی از معظم له
[3] استفتاء خصوصی کتبی از معظم له – شماره استفتاء: 9411010092
[۴] محدث نوری: مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۱۳، ح ۱۵۹۶۶
سایت اسک احکام
مرجع تخصصی احکام
رسانه تخصصی فقه واحکام
دیدگاهتان را بنویسید