عدم تبعيت از امام در نماز جماعت

سؤال : 

1- اینکه گفته شده اگر عمدا قبل از امام یا مدتی پس از امام افعال نماز را انجام دهید معصیت کرده است یعنی چقدر زودتر یا دیرتر بخونه تبعیت نکرده؟

مثلا اگر امام سر از سجده برداشت و تشهد خواند ولی ماموم در حال سجده عمدا باقی بماند نمازش فرادا میشود؟

2- آیا تبعیت نکردن باعث فردی شدن نماز میشود یا فقط معصیت کرده است ؟

پاسخ :

آیت الله خامنه ای : 

1) معناى تبعيت واضح است و همين كه جلو نيافتد، صدق مى‌كند اما بَعديّت تابع صدق عرفى است.

2) اگر در دو ركن پشت سرهم از امام جلو يا عقب بيفتد بنا بر احتياط واجب بايد نماز را تمام كند و دوباره بخواند اگر چه بعيد نيست نمازش صحيح باشد و فرادا شود.

آیت الله مکارم شیرازی :  

در مورد انجام اعمال قبل از امام در صورتيکه مثل رکوع و سجود باشد بايد برگردد و اگر برنگردد نماز او اشکال دارد.  و توجه داشته باشید که مأموم بايد کارهاي نماز را مانند رکوع و سجود جلوتر از امام انجام ندهد، بلکه همراه امام يا کمي بعد از او به جا آورد و اگر سهوا پيش از امام سر از رکوع بردارد بايد دوباره به رکوع برود و با امام سربردارد و زيادي رکوع در اينجا نماز را باطل نمي کند، ولي اگر به رکوع برگردد و پيش از آن که به رکوع برسد امام سر بردارد نمازش باطل است.

آیت الله فاضل لنکرانی : 

1) به مقداری که عرفا تاخیر گفته می شود مثلا امام به سجده برود و کمی دیرتر از امام به سجده  یا رکوع برود همین طور امام برای رکعت بعدی بلند شود و ماموم مشغول تشهد خواندن باشد . هرمقداری که عرفا تاخیر گفته شود و عمدا باشد تاخیر گفته می شود. اگر . عمدا غیر از ذکر نماز؛كارهاى ديگر آن مانند ركوع و سجود را با امام يا كمى بعد از امام بجا آورد ؛ معصیت است.

2) نماز فرادی نمی شود.لیکن اگرعمداً پيش از امام يا با تأخير زياد بعد از امام انجام دهد معصيت كرده و احتياطواجب آن است كه نماز را تمام كند و دوباره بخواند.

 آیت الله سیستانی : 

مأموم بايد غير از آنچه در نماز خوانده مى‏شود ، كارهاى ديگر آن مانند ركوع و سجود را با امام ، يا كمى بعد از امام بجا آورد ، و اگر عمداً پيش از امام يا مدتى بعد از امام به نحوى كه متابعت صدق نكند انجام دهد ، جماعتش باطل مى‏شود ، ولى اگر به وظيفه منفرد عمل نمايد نمازش صحيح است.

آیت الله وحید خراسانی :

مأموم بايد غير از آنچه در نماز خوانده مى شود ، كارهاى ديگر آن را مانند ركوع و سجود با امام يا كمى بعد از امام به جا آورد ، و اگر عمداً پيش از امام يا مدّتى بعد از امام انجام دهد ، جماعتش باطل مى شود ، ولى اگر به وظيفه منفرد عمل نموده نمازش صحيح است.

ـ   اگر سهواً پيش از امام سر از ركوع بردارد ، چنانچه امام در ركوع باشد بايد به ركوع برگردد و با امام سر بردارد ، و در اين صورت زياد شدن ركوع نماز را باطل نمى كند ، ولى اگر به ركوع برگردد و پيش از آن كه به ركوع امام برسد امام سر بردارد ، نمازش باطل است.

ـ   اگر اشتباهاً سر بردارد و ببيند امام در سجده است ، بايد به سجده برگردد ، و چنانچه در هر دو سجده اين اتّفاق بيفتد ، براى زياد شدن دو سجده نماز باطل نمى شود.

ـ   كسى كه اشتباهاً پيش از امام سر از سجده برداشته ، هرگاه به سجده برگردد و هنوز به سجده نرسيده امام سر بردارد ، نمازش صحيح است ، ولى اگر در هر دو سجده اين اتّفاق بيفتد ، نمازش باطل است.

ـ   اگر اشتباهاً سر از ركوع يا سجده بردارد ، و سهواً يا به خيال اين كه به امام نمى رسد به ركوع يا سجده نرود ، جماعت و نمازش صحيح است.

ـ   اگر سر از سجده بردارد و ببيند امام در سجده است ، چنانچه به خيال اين كه سجده اوّل امام است ، به قصد اين كه با امام سجده كند ، به سجده رود و بفهمد سجده دوم امام بوده ، سجده دوم او حساب مى شود ، و اگر به خيال اين كه سجده دوم امام است به سجده رود و بفهمد سجده اوّل امام بوده ، بايد به قصد اين كه با امام سجده كند تمام كند ، و دوباره با امام به سجده رود ، و در هر دو صورت احتياط مستحبّ آن است كه بعد از تمام كردن نماز به جماعت دوباره هم بخواند.

ـ   اگر سهواً پيش از امام به ركوع رود و طورى باشد كه اگر سر بردارد به مقدارى از قرائت امام مى رسد ، چنانچه سر بردارد و با امام به ركوع رود نماز و جماعتش صحيح است ، و اگر عمداً برنگردد ، صحّت نمازش محلّ اشكال است.

ـ   اگر سهواً پيش از امام به ركوع رود و طورى باشد كه اگر برگردد به چيزى از قرائت امام نمى رسد ، اگر به قصد متابعت امام سر بردارد و با امام به ركوع رود ، جماعت و نمازش صحيح است ، و اگر صبر كند تا امام به او برسد ، نمازش صحيح و جماعتش محلّ اشكال است.

ـ   اگر سهواً پيش از امام به سجده رود و به قصد متابعت امام سر بردارد و با امام به سجده رود ، جماعت و نمازش صحيح است ، و اگر صبر كند تا امام به او برسد نمازش صحيح و جماعتش محلّ اشكال است.

ـ   اگر امام در ركعتى كه قنوت ندارد اشتباهاً قنوت بخواند ، يا در ركعتى كه تشهّد ندارد اشتباهاً مشغول خواندن تشهّد شود ، مأموم نبايد قنوت و تشهّد را بخواند ، ولى نمى تواند پيش از امام به ركوع رود يا پيش از امام قيام كند ، بلكه بايد صبر كند تا قنوت و تشهّد امام تمام شود و بقيّه نماز را با او بخواند.

—————————————–

استفتاء از سايت مراجع عظام