نرسیدن به رکوع امام جماعت

سوال: اگر مأموم در رکوع امام به او اقتدا کند، ولی به رکوع امام نرسد، وظیفه اش چیست؟

پاسخ: 

الف) اگر مأموم برای رکوع خم نشده است:

آیات عظام: امام، خامنه ای، نوری و فاضل: می تواند نیّت فرادی کند یا صبر کند تا امام برای رکعت بعد برخیزد و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند، ولی اگر برخاستن امام به قدری طول بکشد که نگویند این شخص نماز جماعت می خواند، باید نیّت فرادی نماید. [۱]

آیت الله سیستانی: بین سه کار مخیّر است یا نماز را فرادا تمام کند، یا اینکه همراه امام جماعت به قصد قربت مطلقه به سجده رود (یعنی سجده را به قصد سجده مخصوص نماز یا سجده خاص دیگری به جا نیاورد؛ بلکه قصدش به طور کلی قربهً الی اللّه باشد) و بعد در حال ایستادن تکبیر را به قصد أعمّ از تکبیره‌الاحرام و ذکر مطلق دوباره گفته و نماز را به جماعت بخواند و یا برای رسیدن به رکعت بعد نماز را قطع کرده و بشکند. [۲]

آیات عظام: مکارم، تبریزی و خویی: فقط باید نیت فرادا کند. [۳]

آیات عظام: صافی و گلپایگانی: بنابر احتیاط واجب، فقط باید بایستد تا در رکعت بعد ملحق شود. [۴]

آیت الله زنجانی: بنابراحتیاط باید نماز را به صورت فرادی تمام کند. [۵]

آیت الله وحید: باید با امام به سجده برود و رکعت بعد امام را رکعت اول خود قرار دهد و بنابر احتیاط واجب بعد از متابعت امام بایستد و به قصد قربت مطلقه اعم از تکبیره الاحرام و ذکر، تکبیر بگوید. [۶]

آیت الله بهجت: می تواند نیّت فرادی کند یا می تواند صبر کند تا در رکعت بعد، به امام ملحق شود، و در صورت محلق شدن ، تکبیر دیگر لازم نیست. [۷]

ب) اگر مأموم برای رکوع خم شده است:

آیات عظام: خامنه ای، صافی،‌ گلپایگانی و بهجت: نمازش صحیح است و آن را به صورت فرادا ادامه دهد. [۸]

آیت الله سیستانی:نمازش به جماعت تشکیل نمی‌‌شود و در صورتی‌‌که مطمئن بوده به رکوع امام می‌رسد نمازش فرادا محسوب می‌‌شود و می‌تواند نمازش را فرادا تمام کند یا برای رسیدن به رکعت بعد نماز را شکسته و رها کند و امّا اگر مطمئن نبوده و به احتمال رسیدن به رکوع اقتداء نموده، نمازش باطل است. [۹]

آیت الله مکارم:نمازش را بطور فرادى تمام کند و بنابر احتیاط واجب اعاده نماید. [۱۰]

آیات عظام: نوری، وحید، خویی، تبریزی و فاضل: باطل می شود. [۱۱]

آیت الله زنجانی: بنابر احتیاط، نمازش باطل می شود؛ در این صورت، بنابر احتیاط مستحب، ابتدا نماز را تمام کند و سپس دوباره بخواند. [۱۲]

——————
پی نوشت:
[۱]. امام خمینی، تحریر الوسیله، نماز جماعت، م ۱۳-۱۴؛ خامنه ای، استفتائات جدید، پایگاه اطلاع رسانی khamenei.ir، نماز جماعت، س ۹؛ نوری و فاضل، عروه الوثقی، الصلاه، فصل فی الجماعه، م ۲۵ و ۲۷٫
[۲]. سیستانی، عروه الوثقی، الصلاه، فصل فی الجماعه، م ۲۵ و ۲۷٫
[۳]. مکارم، عروه الوثقی، الصلاه، فصل فی الجماعه، م ۲۵ و ۲۷؛ تبریزی، منهاج الصالحین، ج ۱، ص ۲۱۷، م ۷۹۰ و ۷۹۲؛ خویی، منهاج الصالحین، ج ۱، ص ۲۱۳، م ۷۹۰ و ۷۹۲٫
[۴]. صافی و گلپایگانی، هدایه العباد، نماز جماعت، م ۱۲۰۴-۱۲۰۵٫
[۵]. توضیح المسائل ۱۶ مرجع، ج ۱، م ۱۴۲۷ و ۱۴۲۹٫
[۶]. وحید، منهاج الصالحین، الصلاه، المقصد التاسع، الجماعه، م ۷۹۰ و ۷۹۲٫
[۷]. بهجت، وسیله النجاه، الصلاه، الجماعه، م ۱۰۲۷ و ۱۰۲۹٫
[۸]. امام خمینی، تحریر الوسیله، نماز جماعت، م ۱۳-۱۴؛ خامنه ای، استفتائات جدید، پایگاه اطلاع رسانی khamenei.ir، نماز جماعت، س ۹؛ بهجت، وسیله النجاه، الصلاه، الجماعه، م ۱۰۲۷ و ۱۰۲۹؛ صافی و گلپایگانی، هدایه العباد، نماز جماعت، م ۱۲۰۴-۱۲۰۵٫
[۹]. سیستانی، عروه الوثقی، الصلاه، فصل فی الجماعه، م ۲۵ و ۲۷٫
[۱۰]. مکارم، عروه الوثقی، الصلاه، فصل فی الجماعه، م ۲۵ و ۲۷٫
[۱۱]. نوری، عروه الوثقی، الصلاه، فصل فی الجماعه، م ۲۵ و ۲۷؛ تبریزی، منهاج الصالحین، ج ۱، ص ۲۱۷، م ۷۹۰ و ۷۹۲؛ خویی، منهاج الصالحین، ج ۱، ص ۲۱۳، م ۷۹۰ و ۷۹۲؛ وحید، منهاج الصالحین، ج ۲، ص ۲۳۷، م ۷۹۰ و ۷۹۲؛ فاضل، عروه الوثقی، الصلاه، شرائط الجماعه، م ۲۰٫
[۱۲]. توضیح المسائل ۱۶ مرجع، ج ۱، م ۱۴۲۷-۱۴۲۹٫

——————-

برگرفته از سایت رهروان ولایت