مبدأ سال خمسی

مبدأ سال خمسی

مبناي اول : مرحوم امام ، مرحوم بهجت، رهبرى ، مرحوم فاضل و آقاى صافى : مبدأ سال خمسى کسانى که درآمد تدريجى روزانه دارند، مانند تاجر، کاسب، صنعت‌گر اولين روزيست که شروع به کسب  و کار کرده است.
اما کساني هستند که حقوق بگير هستند، به اين معنا که درآمد کارشان در يک زمان معينى مثل آخر برج به اينها مى رسد. مبدأ سال خمسى اينها اولين روزى است که حقوق و درآمد در اختيارشان قرار مى گيرد یا به حساب اينها واريز مى شود.

مبناي دوم : مرحوم خوئى، مرحوم تبريزى و آقاى زنجانى، آقاى مکارم، آقاى نورى و آقاى وحيد خراسانى : مبدأ سال خمسى براى هر کسى، اعم از کارمندان و حقوق بگير، کاسب، کشاورز اولين روزيست که درآمد براى او حاصل شده است.
تفاوت اين مبنا با مبناى قبل اين است که در مبناى قبل، کسانى که کاسب بودند مبدأ سالشان اولين روز شروع در کسب بود، ولى بر مبناى اين بزرگواران کاسب هم مبدأ سال خمسى او اولين روزيست که اولين سود را به دست آورده است.

مبناى سوم : آيت الله سيستانى : مبدأ سال خمسى براى کسى که شغلى دارد اولين روزيست که شروع به کار کرده . بنابراين حقوق بگيرها و همچنين کسانى که کاسب اند، تاجر‌ند اينها مبدأ سال خمسى شان اولين روزى است که شروع به کار کردند.

معامله اتفاقی

اگر کسى که کاسب نيست، بلکه کارمند یا کشاورز یا اصلا بیکار است ،  اگر به طور اتفاقى معامله‌اى کند و سودى به دست بیاورد ، به نظر همه‌ى مراجع عظام مبدأ سال خمسى او در خصوص اين سودى که از اين معامله به دست آورده ، زمانى است که اين سود را به دست آورده و چنان چه از آن زمانى که اين سود را به دست آورده تا يک سال بعد ، در مخارج زندگى صرف کند خمس ندارد، ولى اگر بماند به نظر همه‌ى مراجع عظام متعلق خمس است.