سؤال : من خمس 2000000پولم را داده ام اگرمن به پول نياز داشتم و400000تومان از پولى که خمسش را داده ام برداشت کردم براى خرجى وبعد از چند روز10 يا 20روز400000تومان را سر جاش گذاشتم اين 400000تومان خمس بهش تعلق مى گيرد يا نه یعنی از پولی که خمسش را دادم ؟ پاسخ : آيت الله خامنه اى : اگر مال خمس داده شده مصرف شود درآمد ديگر جایگزین آن نخواهد شد و پرداخت خمس آن در سر سال خمسی لازم است. آيت [...]
در صورت مخلوط شدن مال حلال به مال حرام چهار صورت متصّور است که حکم آنها بیان مى گردد: 1- مقدار حرام و صاحب آن معلوم : باید همان مقدار را به صاحبش بپردازد. 2- مقدار حرام معلوم، ولی صاحب آن نامعلوم : حکم مجهول المالک را دارد که باید صدقه بدهد و بنا بر احتیاط واجب از حاکم شرع نیز اذن بگیرد. تذکر: آیت الله مکارم میفرمایند: بنا بر احتیاط واجب به مصرفی برساند که هم مصرف خمس باشد و هم [...]
به طور کلی اموال هر مکلّفی نوعاً از اقلام زیر خارج نیست: 1- ارث 2- هدیه و بخشش 3- سرمایه 4- درآمد کسب و کار مصرف شده 5- درآمد کسب و کار پس انداز شده 6- قرض و وام مصرف شده 7- قرض و وام پس انداز شده 8- طلب از دیگران (قرض داده یا اجرت کار طلب دارد) 9- مهریه 10- دیه 11- صدقات و وجوهات شرعیه 12- حقوق بازنشستگی 13- حق بیمه 14- مال حلال مخطوط به حرام تذکر: مواردی از قبیل گنج، معدن و انفال متعلّق خمس است، ولی چون مورد [...]
خمس مال را می توان از همان مال داد یا به مقدار قیمت خمس که بدهکار است پول بدهد الا در مورد مال حلال مخلوط به حرام که بعضی از مراجع پرداخت خمس از غیر آن مال را اشکال کرده اند و فرموده اند: بنا بر احتیاط واجب باید خمس مال حلال مخلوط به حرام را از عین همان مال بدهد. (امام و آیت الله نوری) سؤال: آیا می توان خمس مال را غیر از پول جنس دیگر داد؟ پاسخ : در پرداخت خمس [...]
سؤال : آیا سهم سادات را مستقیم می توانيم به سادات فقیر بدهيم یا اجازه لازم است ؟ پاسخ : آيت الله خامنه اى : خمس بايد به ولىّ امر خمس و يا وکيل مسلّم ايشان داده شود و مصرف خمس نياز به اجازه خاصّ دارد؛ براى دريافت اجازه مى توانيد به دفتر مقام معظم رهبرى «دام ظله» يا يكى از وكلاى مسلّم ايشان در امر وجوهات شرعيه مراجعه نماييد. آيت الله مكارم شيرازى : بنابراحتیاط واجب باید با اجازه مرجع تقلید باشد. آيت [...]
سؤال : بنده به تازگی از عمره مفرده برگشتم و فراموش كرده بودم قبل از اینکه مشرف شوم خمس لباس احرام را بدهم (اگه یقین داشته باشیم به لباس خمس تعلق گرفته ). اما آنجا فهمیدم و يك پنجم آن را کنار گذاشتم . الان چکار باید کنم ؟ و این پول را کجا باید پرداخت كنم ؟ آیا برای اعمالی که انجام دادم مشکلی پیش آمده ؟ پاسخ : آيت الله مكارم شيرازى : ان شاءالله اعمالتان صحیح بوده و مبلغ [...]
سؤال : اگر مثلا امروز سال خمسی من باشد، ۲۰۰ هزار بدهکاری داشته باشم از مازاد ۲۰۰ هزار تومان را کنار بگذارم برای بدهی و تصرفی در آن نکنم ، آیا این ۲۰۰ تومان خمس بهش تعلق می گیرد یا چون بابت بدهی کنار گذاشتم خمس ندارد؟ پاسخ : آیت الله خامنه ای : بدهی اعم از اینکه بر اثر قرض گرفتن باشد و یا بر اثر خرید نسیه یا وام، اگر به خاطر تأمین مخارج سالانه زندگی همان سال درآمد باشد اگر شخص [...]
اگر وامی (قرضی) بگیرد و آن را پس انداز نماید دو حالت دارد: حالت اول: برای مؤونه زندگی به آن نیاز ندارد به مقداری که اقساط آن پرداخت شده، خمس تعلّق میگیرد. (اتفاقی) حالت دوم: جهت تأمین مؤونه متناسب با شأن عرفی زندگی خود به آن نیاز دارد سه قول است: قول اول: خمس ندارد. (آیات عظام بهجت، زنجانی و فاضل) قول دوم: اگر جهت تهیه منزل پس انداز کرده خمس ندارد. (آیات عظام صافی و گلپایگانی) قول سوم: به مقداری که اقساط آن [...]
عدم جواز تصرف در مال متعلّق خمس به اتفاق فقهاء و مراجع عظام، تصرف در مالی که متعلّق خمس است هرچند قصد دادن خمس آن را داشته باشد جایز نیست مگر با اذن حاکم شرع. (توضیح المسائل مراجع م 1790 – 1792) البته به فتوای آیت الله شبیری زنجانی تصرف در مالی که متعلّق خمس است، تا زمانی که مقدار یک پنجم آن باقی است، اشکال ندارد.
عدم جواز به ذمه گرفتن خمس و تصرف در آن بدون اذن حاکم شرع به اتفاق نظر مراجع عظام، به ذمه گرفتن خمس، و خود را بدهکار اهل خمس دانستن بدون مراجعه به مرجع تقلید خود جایز نیست پس اگر محاسبه کند و نپردازد حق تصرف ندارد.
